فاشئیت نکروزان (نام دیگر آن بیماری گوشتخوار است) نوعی بیماری عفونی باکتریایی شدیدی است که در اکثر مواقع براثر ایجاد زخم یا بریدگی به وجود می آید.
جای زخم در اکثر مواقع با دردی ناگهانی و تورم و قرمزی همراه است؛ البته دردی که ناشی از این عفونت است درد عادی نیست و بسیار بیشتر از یک درد سطحی ناشی از زخم یا بریدگی است.
بیماری فاشئیت نکروزان ممکن است با تب همراه باشند. ﺍﯾﻦ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻓﺎﺷﯿﺎﯼﺳﻄﺤﯽ ﺭﺍ ﺩﺭﮔﯿﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺁﻥ ﺑﺎﻋﺚ ﯾﮏ ﺗﺨﺮﯾﺐ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎﯼ ﮐﻨﺎﺭﯼ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ. ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﺪﻡ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺍﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎﺭﯼ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﮐﺸﻨﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﭘﺰﺷﮑﺎﻥ ﺑﺎﯾﺪ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ مواجه ﺑﺎ ﺑﯿﻤﺎﺭﺍﻥ ﺍﯾﻦ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. چرا که از هر چهار نفر مبتلا به بیماری فاشئیت نکروزان یک نفر می میرد.
علائم فاشئیت نکروزان
همان طور که اشاره شد یکی از علائم فاشئیت نکروزان درد است اما باید به این نکته توجه داشت که ممکن است درد درست در محل زخم به وجود نیاید چرا که گاهی اوقات درد در محلی دورتر از زخم رخ می دهد.
درد می تواند به سرعت در دست، پا یا سایر بخش های بدن پخش شود. همچنین همزمان باعث ترمبوزه‌شدن عروق نافذ مى‌شود. به این ترتیب عروق پوست از بین مى‌روند. اولین علایم خارجى مرگ پوست، تاول‌هاى خونریزى‌دهنده هستند.
نواحی درگیر فاشئیت نکروزان
شایع‌ترین محل‌های درگیر در فاشئیت نکروزان شامل اندام‌های تحتانی، شکم و پرینه هستند. فاشئیت نکروزان نواحی تناسلی و پرینه با عنوان گانگرن فورنیه (Fournier) نامیده می‌شود.
در تمام موارد، عفونت باکتریایی باعث ادم، انسداد عروقی، کم‌رسیدن خون به اندام یا ناحیه‌ای از بدن (ایسکمی)، نکروز بافتی و در صورت عدم درمان فوری، عفونت خونی (سپسیس) می‌شود.
عوامل خطرزای فاشئیت نکروزان
beginner:دیابت شیرین
beginner:بیماری شدید عروق محیطی
beginner:تروما
beginner:سوء‌مصرف الکل یا داروهای تزریقی
beginner:استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی (NSAID)
فاشئیت نکروزان به دو دسته تقسیم می شود:
:heavy_check_mark:فاشئیت نکروزان، چند میکروبی که معمولا به دنبال تروما (هر نوع ضربه، جراحت، شوک٬ آسیب و حادثه وارد شده بر بدن) یا جراحی ایجاد می‌شود. پرستاران توانمند ایران شایع‌ترین پاتوژن‌ها در این بیماری استرپتوکک‌ها (غیرگروه A)، باکتروییدها، انتروباکتریاسه و پپتواسترپتوکک‌ها هستند.
:heavy_check_mark:نوع دیگر فاشئیت نکروزان ناشی از یک ارگانیسم منفرد است. شایع‌ترین پاتوژن‌های واحد همراهی با این نوع فاشئیت نکروزان، استرپتوکک‌های بتاـ همولیتیک گروه A و استافیلوکک اورئوس هستند.
نکته!
این بیماری گاها به واسطه بیش از یک نوع باکتری رخ می‌دهد؛ با این حال، استرپتوکوک (استرپ گروه A) به عنوان شایع‌ترین عامل شیوع این بیماری شناخته می‌شود. عفونت‌های باکتریایی گروه A معمولا خفیف بوده و به راحتی درمان می‌شوند.
پیشگیری از فاشئیت نکروزان
برای پیگشیری از بیماری فاشئیت نکروزان واکسنی وجود ندارد. اما آنتی بیوتیک تجویز می شود. اما باید به این نکته اشاره کرد که همه چیز باید زیر نظر پزشک انجام شود چرا که این یک عفونت ساده نیست و حتی ممکن است منجر به مرگ شود. برای همین بهتر است در صورت مشاهده علائم مشکوک حتما با پزشک مشورت داشته باشید. به یاد داشته باشید که یک نشانه مهم این بیماری درد بسیار شدید در محل زخم است.
درمان فاشئیت نکروزان
یک آنتی‌بیوتیک وسیع‌الطیف موثر بر عوامل هوازی و بی‌هوازی گرم مثبت و گرم منفی باید به صورت تجربی تجویز شود. احیا با مایعات نیز ضروری است. البته مصرف آنتی بیوتیک به تنهایی کافی نیست و نیازه که در کنار مصرف آنتی بیوتیک، عمل جراحی و مراقبت تخصصی از زخم هم انجام شود.
افراد در معرض خطر
مصرف مواد مخدر تزریقی مهمترین عامل خطر است. اما براثر سوختگی، ضربه و عمل جراحی ممکن است افراد فاشئیت نکروزان مبتلا سوند. همچنین اگر سیستم ایمنی ضعیف باشد احتمال ابتلا بیشتر است.
افرادی که به بیماری های مزمن مانند بیماری قلبی، ریوی یا کبدی، بیماری های ناشی از مصرف الکل یا ابتال به دیابت مبتلا هستند باید بیشتر مراقب باشند. عفونت تازه آبله مرغان میتواند خطر ابتلا به فاشئیت نکروزان را به شدت افزایش بدهد.
تجربه بیمار مبتلا به فاشئیت نکروزان
خانمی متولد ۱۳۵۰ که با علائم تورم موضعی پا ، تب و درد به بیمارستان مراجعه کرده در ابتدا تشخیص تروما داده شد و بعد از بررسی بیشتر نواحی متورم مشکوک به فاشئیت نکروزان تشخیص داده شدند.و در مرحله ی اول با مصرف و تجویز آنتی بیوتیک ها و نتیجه ندادن برای بیمار و مرحله دوم دبریدمان قسمت متورم بیمار بعد از ۱۰ روز از بیمارستان مرخص شدند.