شیوه ی جدید در تشخیص درجه سوختگی و درمان آن

 

[ez-toc]

بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، سالانه تقریبا ۱۸۰ هزار مرگ و میر بر اثر سوختگی ایجاد می شود، که بیشتر آنها در کشور های کم درآمد و متوسط رخ می‌دهد. قربانی سوختگی به محض ورود به اورژانس سوختگی، تحت معاینه قرار می گیرد تا هم میزان آسیب وارده به بدن مشخص شود و هم درجه ی سوختگی اندازه گیری شود. این سوختگی می تواند درجه ۱ ، ۲ یا ۳ باشد. بر اساس این ارزیابی ها و سایر آزمایشات مثل میزان خونریزی و آسیب های وارده به بافت، تیم بخش سوختگی تصمیم می گیرند که چه شیوه ی درمانی پیش بگیرند.

با این حال در بسیاری از موارد، در روز های ابتدایی حادثه تشخیص وضعیت و میزان آسیبی که سوختگی به بدن وارد کرده است اشتباه ارزیابی می شود و تعیین دوره ی درمان و نوع درمان در بسیاری از مواقع بین ۳۰ تا ۵۰ درصد موارد نادرست است.

شیوه ی جدید در تشخیص درجه سوختگی و درمان آن

بسیاری از دستور العمل های پزشکی پیشنهاد می دهند که بیمار بین ۱۰ تا ۱۵ روز بعد از حادثه مورد جراحی قرار بگیرند. تا قبل از اینکه اجازه بدهند بیمار جراحی شود، زخم بهبود پیدا کند.

این شیوه ای که امروزه مورد استفاده قرار می گیرد روش غیر قابل اطمینانی است. اگر در هنگام ورود به بیمارستان سریع سطح سوختگی بیمار ارزیابی صحیح شود و بیمار را تحت درمان درست گیرد و تصمیم بگیرند که چه درمانی باید در طی روزهای آینده برای او مناسب باشد از بسیاری جهات برایش بهتر است.

تشخیص میزان آسیب با مادون قرمز

برای پرداختن به این مسئله، محققان دانشگاه مک گیل با همکاری دانشگاه مکزیک، که در این زمینه تحقیقات فراوانی انجام داده اند، پیشنهاد می‌کنند که در سه روز اول، با ترموگرافی اشعه مادون قرمز ( یا عکس برداری با مادون قرمز) سوختگی بیمار را بررسی شود تا بتوانند بهترین شیوه ی درمان و زمان بهبود زخم های سوختگی بیمار را پیش‌بینی کنند و سریعا درمان را شروع کنند.

روش آنها به این صورت است که با استفاده از یک دوربین مخصوص مادون قرمز، عکسی از نواحی سوختگی بگیرند. این عکس برداری بدون درد است و سریعاً چاپ می‌شود و احتیاج به آموزش خاصی ندارد.

ترموگرافی یا عکسبرداری مادون قرمز به ما اجازه می‌دهد تا میزان جریان خونی که به بافت ها می رسد را اندازه گیری بکنیم و ببینیم چقدر سوختگی به این بافت آسیب زده است. بنابراین این اندازه گیری توسط مادون قرمز به صورت غیر مستقیم میزان پرفیوژن خون به پوست یا بستر زخم را به ما نشان می دهد و مشخص می کند که چقدر خون به بافت می رسد و میزان آسیب رسیده به بدن چقدر است.

قبلاً در تحقیقاتی نشان داده شده است که دمای پوست و بدن به میزان خونی بستگی دارد که به بافت و پوست می رسد. همیشه تفاوت‌هایی در درجه حرارت بخش سالم بدن و زخم های باز، وجود دارد.

 

پیش بینی درمان با دقت ۹۰ درصد

محققان این شیوه را برای پیش بینی درمانِ مناسبِ بیمار ابداع کردند: پیش بینی درمان بیمار بر اساس خصوصیات حرارتی اولیه که از قسمت بدن آسیب دیده ی بیمار مبتلا به سوختگی، به دست می آید.

برای به دست آوردن خصوصیات حرارتی بخش آسیب دیده ابتدا ترموگرام دیجیتالی (عکس مادون قرمز) با دوربین حرارتی می گیرند. سپس اختلاف گرمای قسمت آسیب دیده و سوخته را، با قسمت مجاور پوست که سالم است ثبت، اندازه گیری و مقایسه می کنند.

دقیقاً بعد از این عکس ها، تیم جراحی بیمار را طبق روال معمولی تحت درمان قرار می‌دهد.

در صورت بهبودی زخم، به خودی خود دوباره اپیتلیزاسیون را مجدداً بررسی می‌کنند.

بیمار در سوختگی های شدید می تواند پیوند پوستی انجام دریافت کند یا در صورت قطع مجرای خونی ممکن است قطع عضو روی محل سوختگی انجام شود.

 

در نهایت، با شیوه ی این طرح می توان با استفاده از یک روش ماشین-لرنینگ و سیستم یک کامپیوتر هوشمند، یک شیوه درمان پیش بینی شده بر اساس داده ها و عکسهای ترموگرام انتخاب می کنند و سپس  هر چند وقت یک بار در طوال درمان، دوباره دمای بخش آسیب دیده با بخش سالم مجاور را اندازه گیری می کنند تا بفهمند چقدر پیش بینی درست بوده و نتیجه داده است.

 تاثیر این شیوه بر بهبود بیمار

دقت در پیش بینی و استفاده از این الگوریتم ها می تواند تا ۹۰ درصد در بهبود بیمار و پیشرفت درمان آن کمک کند، طوری که متخصصان آن میتوانند به صورت یک گروه مستقل در بیمارستان کار کنند.

دکتر رامیرز گارسیالونا می گوید: ما معتقدیم که این روش می‌تواند ابزاری مفید، برای ارزیابی میزان آسیب دیدگی اولیه بیماران در اورژانس باشد. همچنین می توان از این روش در مراحل بعدی برای شناخت بافت مرده و تمایز قائل شدن بین سوختگی جزئی و سوختگی کم ضخامت و تشخیص عوارضی مانند عفونت یا عدم وجود جریان خون استفاده می کنیم.

او اضافه می کند: به نظر ما بیشترین و بهترین روش درمان و مراقبت از زخم، این است که اجازه دهیم به صورت سریع و طبیعی تیم کلینیک بتوانند روش درمانی را تعیین کند و تا از این طریق انجام روشهای غیر ضروری اشتباه جلوگیری کنیم و با به تاخیر انداختن جراحی، جان بیمار را به خطر نیندازیم. اینکه هر بیماری بسته به شرایطش به درمان مناسب خودش دسترسی داشته باشد خیلی اهمیت دارد زیرا این امر پیامدهای بسیار زیادی می تواند داشته باشد اینکه کدام بیماران ممکن است درمانهای خاص بهره مند شوند.

این کارها باعث می شوند که باعث شوند که به این بستگی دارد که بتوان هزینه‌های مربوط به معالجه و اقامت در بیمارستان و همچنین مدت اقامت آنها در بیمارستان را کاهش داد.

محققان این دانشگاه در حال حاضر ۱ تیم آزمایشی در بیمارستان دانشگاه، برای تحقیقات بیشتر و پیشرفته و  بهتر این الگوریتم ها تعیین کردند و به دنبال همکارانی در سایر واحدهای سوختگی هستند تا بتوانند در کیس های دیگری را آزمایش کنند و اعتبارات تحقیقات خود را تکمیل کنند و بسیار علاقه‌مند هستند که اطلاعات خود را در اختیار پزشکان معالج چنین بخش هایی که دسترسی به منابع محدودی دارند قرار دهند.