درمان سالک لیشمانیوز

بیماری لیشمانیوز در مناطق گرمسیری آمریکا، آفریقا، شبه قاره هند و در نواحی نیمه گرمسیری آسیای جنوب غربی و ناحیه مدیترانه آندمیک می باشد.
این اختلال شامل گروهی از بیماری ها با تظاهرات بالینی و عواقب بهداشتی بسیار متنوع است (از ضایعات بد شکل خود به خود بهبود یابنده در تعداد اندکی از افراد تا اپیدمی های شدید با میزان مرگ و میر بالا) تعداد افراد آلوده در دنیا دوازده میلیون نفر تخمین زده می شود.

350 میلیون نفر در مناطقی زندگی می کنند که احتمال ابتلاء به بیماری وجود دارد. 3 میلیون نفر از اشکال مختلف بیماری رنج می برند. تعداد موارد جدید در هر سال 1/5 میلیون نفر می باشد که از این تعداد، پانصد هزار مورد (500/000 (مبتلا به لیشمانیوز احشایی هستند. این تخمین ها مواردی را كه به علت عدم گزارش بسیاری از موارد جدید بیماری (در مناطق روستایی ) یا عدم الزام گزارش این موارد در بسیاری از کشور های آندمیک در نظر آورده نمی شوند، نیز بحساب می آورند.

لیشمانیوز احشایی اپیدمی های وسیع ایجاد می کند و تعداد بیماران در سالیان مختلف بسیار متنوع است. در طول سال 1991، اپیدمی های وسیعی در هندوستان بوقوع پیوست. تعداد بیماران در هند به تنهایی حدود 250/000 نفر بوده است.

پیشنهاد می کنیم که از مقاله درمان زخم دیابتی دیدن فرمایید.

از آنجا که میزان کشندگی بیماری در موارد تشخیص داده و درمان شده بین 5 تا 10 درصد در سودان تا 14% و در موارد درمان نشده %100 می باشد، تخمین می زنند که لیشمانیوز احشایی 75/000 نفر را در سال 1991 به هلاکت رسانده باشد.

ابتلاء به لیشمانیوز پوستی از شدت کمتری برخوردار می باشد.
ولی در مناطق آندمیک ناراحتی فراوانی را ایجاد می نماید. (حداقل به خاطر جنبه روانی و اجتماعی و ظاهر زننده ای که بیماری ایجاد می کند).
اهمیت این مسئله نزد مردم در مناطق آندمیک از آنجا مشخص می شود که در این مناطق به روش قدیمی لیشمانیزاسیون روی می آورند .

این روش شامل ایجاد عفونت عمومی و مخاطره آمیز بالیشمانیا به منظور القای ایمنی تمام عمر نسبت به آن و به قیمت بروز یک زخم و ضایعه در مناطقی از بدن است که کمتر در معرض برخورد با عامل بیماری قرار دارند. اهمیت مراقبت در بیماری لیشمانیوزها: مراقبت این بیماری باتوجه به پیچیدگی اپیدمیولوژیک در حلقه انتقال این بیماری (وجود مخازن و ناقلین گوناگون) از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد چه با تجهیز شبکه مراقبتی کارآمد و آگاهی سریع ازوقوع موارد علی الخصوص در نقاط عاری از بیماری میتوان فرصت کافی جهت آگاهی از وضعیت ناقلین، مخازن، طبقه بندی نوع بیماری که از الزامات اولیه تعیین راه صحیح مبارزه با بیماری است و همچنین در مورد نوع احشايی درمان به موقع و پیشگیری از مرگ و میر فراوان بیماری نقش موثری در مهار بیماری ایفاء نمودیک انگل تک یاخته ای از جنس لیشمانیا (Leishmania) است که انواع مختلفی دارد.

بعضی از آنها در انسان ایجاد بیماریهایی بنام لیشمانیوز می کند. لیشمانیوز جلدی یا سالک بوسیله لیشمانیاتروبیکا (Tropica.L (و لیشمانیا ماژور(Major.L (ایجاد می شود که زخم پوستی خوش خیمی می باشد و در اغلب نقاط ایران دیده می شود. لیشمانیا دونووانی (donovani.L (با لیشمانیااینفانتوم(infantum.L (عامل بیماری کالاآزار و یا لیشمانیوز احشایی است.
انگل لیشمانیا جزو تک یاخته های تاژک دار است.

در بدن میزبان مهره دار از جمله انسان در داخل سلولهای بیگانه خوار بافتها بشکل گرد یا تخم مرغی با اندازه 4-2 میکرون رشد و تکثیر پیدا می کند. در میزبان بی مهره یا پشه خاکی که ناقل بیماری است و هم چنین در محیط کشت بشکل انگلی دراز، دوکی شکل، متحرک و دارای یک رشته باریک بنام تاژک می باشد.

لیشمانیوز ۳شکل دارد:

۱-جلدی:از گونه های تروپیکا ،ماژور و اتیوپیکا ناشی میشود گونه ماژور سبب فرم روستایی یا مرطوب بیماری میشود در لیشمانیوز جلدی نوع روستایی یا مرطوب (Zoonotic) ًا جوندگان بوده که مهمترین آنان در مخزن بیماری عمدت ایران رومبومیس اوپیموس (در اصفهان) از خانواده ژربیل ها مي باشد.
جوندگان دیگری نیز بعنوان مخزن لیشمانیوز جلدی نوع روستایی در ایران مورد بررسی و تائید قرار گرفته اند که از آنجمله مریونس لیبیکوس در شهرستان نطنز استان اصفهان مریونس هوریانه در سیستان و بلوچستان و تاتراایندیکا indica Tatera درخوزستان.

راههای سرایت بیماری و سیکل زندگی انگل زندگی انگل دارای دو مرحله است یک مرحله لیشمانیانی و دیگری مرحله لپتومونائی در مرحله لیشمانیائی که به آن آماستیگوت می گویند انگل بصورت ارگانیسم فاقد تاژک با بدن گرد یا بیضوی و گاهی دوکی شکل است که در داخل سلول های بیگانه خوار (ماکروفاژ) پستانداران وجود دارد و اجسام لیشمن نامیده می شود.درسالک بسته به نوع بیماری متفاوت است . در لیشمانیوز جلدی نوع مرطوب (روستایی) دوره کمون کوتاهتر (4-1 هفته) ولی در لیشمانیوز جلدی نوع خشک (شهری) این دوره طولانی تر و بطور معمول (2 تا 8 ماه) گاهی 2-1 سال می باشد.  در لیشمانیوز احشایی (کالاآزار) نیز این دوره از چند هفته تا چند ماه و گاهی تا یکسال می باشد.

علائم بیماری در سالک:

ضایعات سالک ممکن است به یکی از اشکال زیر دیده شود:

1. شکل خشک

   

2. شکل مرطوب
   
3. اشکال غیر معمول
   
4. شکل مزمن
   
5. شکل لوپوئید یا عود کننده
   
6. ضایعات ناشی از مایه کوبی

دستورالعمل درمان ليشمانيوز جلدي (سالك) درمان بيماري سالك در مواد زير توصيه مي شود.

• كساني كه ضايعات زخمي بزرگ تر از 3 سانتيمتر دارند.
• كساني كه ضايعات متعدد اولسراتيو دارند.
  
• ضايعات مناطق باز بدن (صورت–پشت دست–پشت پا) محل ضايعه در 3 سانتيمتري ارگان هاي حياتي مانند چشم–گوش و دهان باشد.

درساير موارد پيشنهاد مي شود كه درمان صورت نگرفته جهت پيشگيري از گزش مجدد و انتقال به ديگران وهم چنين پيشگيری از ايجاد احتمالي عفونت ثانويه، با گاز استريل پانسمان گردد.
روش درمان: استفاده از پانسمان اترومن نقره بهترین درمان در کنترل زخم ناشی از سالک میباشد. اترومن نقره بروی زخمهای سالک به سرعت باعث ترمیم میشود.