دیابت در نوزادان خطرناک است و باید جدی گرفته شود. اما سوال اول این است که دیبات در نوزادان چند نوع است؟
انواع دیابت در نوزادان
- دیابت نوزادی نوع ۱ : این نوع دیابت نوزادی نادر است و به علت بیماری های ژنتیکی در نوزادان ایجاد می شود. در این بیماری، پانکراس نوزاد نمی تواند انسولین را به طور کافی تولید کند که منجر به افزایش قند خون در نوزاد می شود.
- دیابت نوزادی نوع ۲: این نوع دیابت نوزادی نیز نادر است و معمولاً در نوزادان با وزن بالاتر از حد معمول بدن رخ میدهد. در این نوع دیابت، نوزاد دچار مقاومت به انسولین می شود و بدن نمی تواند به خوبی از انسولین استفاده کند، که منجر به افزایش قند خون در نوزاد می شود.
پیشگیری از دیابت نوزادان چگونه است؟
در بسیاری از موارد، دیابت نوزادی ناشی از بیماریهای ژنتیکی است و امکان پیشگیری از آن وجود ندارد.
از چه سنی دیابت در نوزادان قابل تشخیص است؟
دیابت نوع ۱ در عموماً در سنین کودکی و نوجوانی شروع میشود، اما ممکن است در کودکان کوچکتر هم رخ دهد. به طور معمول، دیابت نوع ۱ در نوزادان و کودکان معمولاً در سنین ۴ تا ۶ سال قابل تشخیص است.
آیا کودک ۱ ساله می تواند دیابت داشته باشد؟
بله، کودکان بسیار کوچک حتی در سن ۱ سالگی نیز میتوانند دیابت داشته باشند. در واقع، دیابت نوع ۱ یا دیابت کودکی میتواند در هر سنی شروع شود، اما بیشتر در سنین کودکی و نوجوانی اتفاق میافتد.
قند خون طبیعی برای نوزاد چقدر است؟
معمولاً قند خون نوزادان پس از تولد پایین تر از بزرگسالان است و با گذر زمان به تدریج افزایش مییابد. برای نوزادان تا ۲۸ روزگی، میزان قند خون طبیعی در بازه ۴۰ تا ۱۵۰ میلی گرم بر دسی لیتر (mg/dL) است. بعد از ۲۸ روزگی تا دو سالگی، میزان قند خون طبیعی در بازه ۷۰ تا ۱۰۰ میلی گرم بر دسی لیتر است.
عوارض شایع دیابت در نوزادان چیست؟
عوارض شایع دیابت در نوزادان عبارتند از:
- کاهش وزن: نوزادان مبتلا به دیابت میتوانند وزن خود را در مدت کوتاهی از دست دهند.
- اختلال در رشد: این بیماری میتواند باعث اختلال در رشد نوزاد شود.
- اختلال در شیردهی: مادرانی که بیماری دیابت دارند، ممکن است مشکلات در شیردهی و تغذیه نوزاد خود داشته باشند.
- اختلال در تنفس: در برخی موارد، بیماری دیابت میتواند باعث اختلال در تنفس نوزاد شود.
- عفونتهای مکرر: بیماری دیابت میتواند سیستم ایمنی نوزاد را ضعیف کرده و عفونتهای مکرر در او را ایجاد کند.
- اختلالات بینایی: بیماری دیابت میتواند باعث ایجاد مشکلات بینایی در نوزاد شود.
- اختلالات کلیوی: بیماری دیابت میتواند باعث اختلال در کارکرد کلیههای نوزاد شود.
- اختلالات عصبی: بیماری دیابت میتواند باعث ایجاد اختلالات عصبی در نوزاد شود.
- اختلالات قلبی: بیماری دیابت میتواند باعث اختلال در عملکرد قلب نوزاد شود.
- کمخونی: بیماری دیابت میتواند باعث کمبود آهن در نوزاد شود که منجر به کمخونی میشود.
چگونه از نوزاد آزمایش دیابت می گیرند؟
برای انجام آزمایش دیابت در نوزادان، معمولاً از آزمایش خون استفاده میشود. برای انجام این آزمایش، پرستار یا پزشک یک سوزن کوچک را به طور مستقیم در گوشه جلویی سمت زیرین انگشت نوزاد قرار میدهد و سپس با یک الکترونیک خاص به عنوان لنزول، قند خون نوزاد را اندازه میگیرد.
در برخی موارد، اگر قند خون نوزاد افزایش یافته باشد و پزشک شک داشته باشد که نوزاد مبتلا به دیابت است، آزمایشهای بیشتری مانند تحریک قند انجام میشود. در این آزمایش، نوزاد باید به مدت چند ساعت نوشیدنی شیر بدون شکر داشته باشد و سپس سطح قند خونش بررسی میشود.
دیابت در نوزادان نادر است، اما اگر رخ دهد ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از این دلایل شامل مسائل مربوط به پانکراس (غده ای که انسولین را ترشح می کند)، مسائل مربوط به سیستم ایمنی و نیز مسائل مربوط به ژنتیکی هستند.
در برخی موارد، نوزادان ممکن است دیابت نوع ۱ (دیابت نوجوانی) را تجربه کنند که به علت ایجاد پادتنه در سیستم ایمنی بدن به وجود می آید. در این حالت، پانکراس قادر به تولید انسولین نیست و بنابراین باید انسولین خارجی (مانند انسولین حقیقی) به بیمار تزریق شود.
در موارد دیگر، نوزادان ممکن است دیابت نوع ۲ را تجربه کنند که به علت مشکلات در تولید و استفاده از انسولین در بدن به وجود می آید. در این حالت، بیمار ممکن است به رژیم غذایی و تغییرات سبک زندگی نیاز داشته باشد و در برخی موارد ممکن است به مصرف داروهای خاص نیز نیاز داشته باشد.
درمان دیابت در نوزادان بسیار حساس و پیچیده است و بیماران باید تحت نظارت و مراقبت دقیق پزشکی قرار گیرند. همچنین، مراقبتهای خاصی در خصوص تغذیه، فعالیتهای ورزشی و مشاهده نشانههای خطرناک باید انجام شود تا به پیشگیری از مشکلات جدی از جمله شوک انسولینی، کم خونی و آسیب به اعصاب بپردازند.
ممکن است بعضی از نوزادان نشانه های نشانههای زیر را داشته باشند:
- خشکی دهان و لب
- خوابیدن زیاد و عدم تمایل به خوردن
- خطرناک بودن بیش از حد لکههای بدن
- پوستی که خشک و نرم نیست
- تنفس سریع و شدید
- خواب و بیداری غیرطبیعی
- تشنجها
در صورت تشخیص دیابت در نوزاد، معمولاً نیاز به بستری در بیمارستان و درمان شدید با انسولین و مراقبتهای پزشکی خواهد بود. علاوه بر این، پزشکان نیز باید علت دیابت در نوزاد را تشخیص دهند تا درمان مناسب را ارائه دهند.
درمان نوزادان دیابتی
درمان دیابت در نوزادان بسیار حساس است و بیماران باید تحت نظارت پزشکی دقیق قرار گیرند. درمان دیابت در نوزادان شامل موارد زیر است:
- تزریق انسولین: اگر دیابت نوع ۱ (دیابت نوجوانی) تشخیص داده شود، باید انسولین خارجی (مانند انسولین حقیقی) به نوزاد تزریق شود. پزشک معالج باید نوع و مقدار انسولین را بر اساس وزن نوزاد و سطح قند خون بیمار تنظیم کند.
- رژیم غذایی: رژیم غذایی نوزادان دیابتی باید با توجه به وضعیت بیمار تنظیم شود و شامل مواد غذایی با قند کم و پروتئین و چربی کافی باشد.
- مراقبتهای پزشکی: نوزادان دیابتی باید مراقبتهای پزشکی دقیقی در خصوص چک کردن سطح قند خون، دستورات دارویی و مصرف انسولین و مشاهده نشانههای خطرناک از جمله شوک انسولینی، کم خونی و آسیب به اعصاب داشته باشند. همچنین زخم های دیابتی نوزاد باید درمان شوند.
- مشاوره ژنتیکی: در صورتی که دیابت نوزادان در خانواده وجود داشته باشد، مشاوره ژنتیکی میتواند در تشخیص و درمان این بیماری مفید باشد.
- درمان عوارض: در صورت بروز عوارض جانبی نظیر آسیب به کلیهها، نارسایی قلبی و دیگر مشکلات مرتبط با دیابت، باید درمان مربوطه انجام شود.
در کل، درمان دیابت در نوزادان نیازمند تخصص پزشکی و مراقبتهای دقیق است.
نشانه های دیابت در نوزادان
نشانههای دیابت در نوزادان ممکن است متفاوت با دیگر افراد باشد و معمولاً در دوران شیرخوارگی ظاهر میشوند. برخی از نشانههای دیابت در نوزادان عبارتند از:
- بیحالی و خوابیدگی: نوزاد دیابتی معمولاً خیلی خوابیده و بیحال است و در حالتی که باید بیدار باشد به سختی میتواند از خواب برخیزد.
- تشنج: تشنج یکی از علائم جانبی دیابت در نوزادان است.
- افزایش سطح قند خون: دیابت نوع ۱ در نوزادان ممکن است با افزایش سطح قند خون همراه باشد که ممکن است با مصرف شیر و نوشیدن مایعات زیاد بهبود یابد.
- خشکی دهان و بیاشتهایی: نوزاد دیابتی ممکن است خشکی دهان و بیاشتهایی داشته باشد و به مواد غذایی علاقه نداشته باشد.
- تعریق بیش از حد: نوزاد دیابتی ممکن است بیشتر از حد تعریق کند.
- بیخوابی و بیقراری: نوزاد دیابتی ممکن است بیخوابی و بیقراری داشته باشد و به راحتی به خواب نرود.
- وزن کم: نوزاد دیابتی ممکن است به علت عدم جذب شیر و مواد غذایی به خوبی، وزن کمی داشته باشد.
در صورت تشخیص هر یک از این نشانهها در نوزاد، باید با پزشک معالج مشورت شود و برای تشخیص دیابت، باید آزمایشهایی مانند تست قند خون انجام داده شود.
نوزاد دیابتی می تواند از شیر مادر تغذیه کند ؟
بله، نوزاد دیابتی میتواند از شیر مادر تغذیه شود، اما نیاز به مراقبت و کنترل دقیق دارد. شیر مادر بهترین غذای برای نوزادان است و در صورت داشتن مادر دیابتی، شیر مادر نیز ممکن است شامل قند باشد. با این حال، در این موارد ممکن است نیاز به تنظیم شدید داروهای مادر دیابتی داشته باشد.
بهترین راه برای تغذیه نوزاد دیابتی، تنظیم سطح قند خون و انجام آزمایشات پزشکی منظم است. همچنین، ممکن است نوزاد دیابتی نیاز به مکملهای غذایی داشته باشد تا نیازهای غذایی اش برطرف شود. در هر صورت، پزشک معالج نوزاد باید برای تشخیص و درمان دیابت نوزاد، مشاوره و مراقبت کند.
آیا چاقی نوزادان نشانه دیابت است ؟
خیر، چاقی نوزادان نشانه دیابت نیست ولی دیابت میتواند عاملی برای چاقی نوزاد باشد. در واقع، بیشترین علت چاقی در نوزادان، تغذیه نامناسب و نبود فعالیت بدنی است. اگر نوزاد بیش از حد چاق باشد، باید توسط پزشک بررسی شود تا دلایل محتمل چاقی بررسی شود. در برخی موارد، دیابت میتواند عاملی برای چاقی نوزاد باشد، بنابراین در صورتی که نگرانی دارید، بهتر است با پزشک معالج نوزاد مشورت کنید.
دیابت در نوزادان درمان قطعی دارد؟
درمان دیابت در نوزادان، درصد بالایی از موارد را کنترل کرده و بهبود میبخشد، اما درمان قطعی برای دیابت هنوز موجود نیست. بسیاری از نوزادان دیابتی نیاز به مراقبتهای پزشکی طولانیمدت دارند، از جمله استفاده از داروهای انسولین و تغییر در رژیم غذایی و فعالیت بدنی. همچنین، باید به طور مداوم سطح قند خون نوزاد کنترل شود تا برای او عوارض جانبی و ناراحتیهایی که ممکن است برای بیشتر بیماران دیابتی اتفاق بیفتد، کاهش یابد.
بنابراین، درمان دیابت در نوزادان بهبود و کنترل سطح قند خون را در بیشتر موارد تضمین میکند، اما همچنان نیاز به مراقبتهای پزشکی مداوم دارد. برای مداومت در درمان و کنترل دیابت نوزاد، باید پزشک متخصص را مشاوره کنید و همیشه به دستورالعملهای پزشکی رعایت کنید.