مراقبت از زخم پای دیابتی بسیار مهم است زیرا دیابت می‌تواند باعث تضعیف عروق و اعصاب پا شود و این مسئله می‌تواند منجر به زخم‌های دائمی و حتی عفونت‌های جدی شود. در ادامه، گام‌های مراقبت از زخم پای دیابتی را توضیح می‌دهیم:
1- شناسایی زخم: باید به صورت دوره‌ای پای بیمار برای شناسایی هرگونه زخم بررسی شود. هرگونه تغییر در نوار پوستی، رنگ پوست، سایز و شکل انگشتان، نشتی و دیگر نشانه‌هایی که ممکن است به علائم آسیب دیدگی اشاره کنند باید به زودی شناسایی شود.
2- پاک کردن زخم: زخم باید با محلول فیزیولوژیک پاک شود و با استفاده از گاز ضدعفونی کننده یا دستمال نرم خشک شود.
3- استفاده از ضدعفونی کننده: بعد از پاک کردن زخم، باید از ضدعفونی کننده استفاده کرد. انواع مختلفی از ضدعفونی کننده‌ها در دسترس هستند که می‌توان برای پوشش زخم استفاده کرد.
4- پوشاندن زخم: بعد از پاک کردن زخم و استفاده از ضدعفونی کننده، باید زخم را پوشش داد. برای پوشاندن زخم، از گاز یا باند یا پوشش‌های خاصی استفاده می‌شود.
5- تعویض پوشش زخم: پوشش زخم باید به صورت دوره‌ای تعویض شود تا زخم پاک بماند و عفونت جلوگیری شود.
6- مراقبت از پوست پیرامون زخم: برای جلوگیری از گسترش زخم و عفونت، باید پوست پیرامون زخم دقیق برسی شود .
شستشوی زخم
شستشوی زخم پای دیابتی از جمله مراقبت‌های مهم برای پیشگیری از عفونت و ترمیم سریع تر زخم می‌باشد. در ادامه، مراحل شستشوی زخم پای دیابتی را برای شما توضیح می‌دهیم:
1- دستورالعمل شستشو را از پزشک یا پرستار دریافت کنید و به دقت آن را دنبال کنید.
2- قبل از شروع به شستشو، دستان خود را با آب و صابون بشویید و یک دستمال پاک برای خشک کردن دستان خود در نزدیکی داشته باشید.
3- برای شستشوی زخم، از محلول فیزیولوژیک یا محلول شور با استفاده از یک شلنگ و سرمایه شناور یا پمپ ویژه استفاده کنید.
4- پس از شستشو، با استفاده از یک گاز نرم و تمیز زخم را خشک کنید. به هیچ وجه از پارچه یا دستمال برای خشک کردن زخم استفاده نکنید.
5- پس از شستشو، باید پوشش جدیدی برای زخم استفاده کنید. در صورت لزوم، پزشک شما می‌تواند شما را در مورد نوع پوشش مناسب برای زخم پای دیابتیتان راهنمایی کند.
6- در صورتی که زخم پای دیابتی شما عفونت دارد، باید از دستورات پزشک در مورد شستشوی زخم در حالت عفونتی پیروی کنید. این شامل استفاده از محلول‌های ضدعفونی کننده و دستورات دیگری می‌شود.
توصیه می‌شود همیشه از پزشک خود برای دریافت دستورات دقیق در مورد مراقبت و شستشوی زخم پای دیابتی استفاده کنید. همچنین باید به صورت دوره‌ای پای بیمار برای شناسایی هرگونه آسیب مورد برسی قرار گیرد
تعویض پانسمان
تعویض پانسمان زخم پای دیابتی می‌تواند یکی از مراقبت‌های مهم و ضروری باشد که در طول مدت زمان درمان به صورت منظم انجام می‌شود. پانسمان به عنوان یک پوشش تحتانی برای زخم، برای محافظت از زخم در برابر آلودگی و کنترل رطوبت زخم مفید است. در ادامه، مراحل تعویض پانسمان را برای شما توضیح می‌دهیم:
1- برای شروع تعویض پانسمان، دستان خود را با آب و صابون بشویید و یک دستمال پاک برای خشک کردن دستان خود در نزدیکی داشته باشید.
2- پانسمان قبلی را با دقت بردارید و محل زخم را با آب و محلول شور یا محلول فیزیولوژیک پاک کنید. در صورت وجود پوست مرده در محل زخم، آن را با دقت بردارید.
3- با استفاده از یک گاز نرم و تمیز، محل زخم را خشک کنید. در صورت وجود رطوبت در محل زخم، می‌توانید از یک گاز تمیز و خشک استفاده کنید.
4- پانسمان جدید را آماده کنید. پوشش جدید باید مناسب اندازه و شکل زخم باشد و باید برای جلوگیری از لغزش و تغییر مکان به خوبی نگه داشته شود.
5- پانسمان جدید را روی زخم قرار دهید و با استفاده از نوار پانسمان و انعطاف‌پذیر بسته بندی کنید. باید مطمئن شوید که پانسمان بر روی زخم محکم ولی در عین حال نه خیلی تنگ و نه خیلی گشاد بسته شده است.
6- پس از بسته بندی پانسمان، مطمئن شوید که خوب و صحیح بسته شده است و به مدت چند روز بعد دوباره آن را برسی کنید .
بیماران گرامی به منظور پیشگیری از بروز یا تسریع در بهبود زخم پا به نکات زیر توجه فرمایید.
* کاهش حس پاها، رفتن جسم خارجی در پا مانند سوزن، شیشه، می‌خ، سوختگی، تاول، ضربه، ترک پاشنه و ضایعات بین انگشتان، وجود ترشح و بوی بد.
* زخم، کبودی، لکه‌های قرمز رنگ و تیره رنگ، تغییر درجه حرارت گرمی یا سردی، پینه، قرمزی، و خونریزی زیر پا.
